papieren helden

We waren gewaarschuwd. Volgens mijn vader, die voor zijn werk veel naar Finland moest, worden Finnen liever met rust gelaten. Ze hebben nooit zin om te kletsen en als het dan tóch moet, maken ze liever geen oogcontact. Eigenlijk kun je alleen met ze lachen als ze dronken zijn, en daarom zuipen ze ook zo veel. Met dit in het achterhoofd was ik benieuwd hoe gezellig het zou worden op de Finse bruiloft waarvoor mijn vriendin en ik waren uitgenodigd.

Mijn buurman bij het diner, was in ieder geval een uitzondering op deze stereotypering. Neef Martin lulde de oren van mijn kop. Met wangetjes zo glad als babybillen, was hij niet precies wat ik me bij een Finse man had voorgesteld. Die vent naast hem leek er meer op. In gedachten zag ik hem zo uit een Vikingschip springen met een flink zwaard in de hand, klaar om iedereen in mootjes te hakken. Het frèle meisje naast hem, zag er een stuk jonger uit dan hij. Met haar blonde krullen was ‘t net een elfje uit de Droomvlucht. Vermoedelijk hadden ze elkaar in het bos ontmoet waar zij vanaf een schommeltje dromerig toekeek hoe hij met beren worstelde.

Martin vertelde pasgeleden te zijn getrouwd met de vrouw die nu tegenover hem zat. Hun huwelijk had plaatsgevonden in een kasteel op een eilandje in de Turku archipel. De gasten hadden genoten van een zeven gangen diner en hadden niet, zoals hier, ordinair met hun bordje in de rij moeten staan voor het buffet. Alles bij elkaar had zijn bruiloft bijna een ton gekost, maar dat kon Martin makkelijk betalen want had veel geld met bitcoin. Ondanks dat ik meermaals tegen hem zei dat ik er écht niks van zou begrijpen, blééf hij me maar uitleggen hoe makkelijk het was om daar snel rijk mee te worden. Wanhopig zocht ik naar een knop om de advertentie door te spoelen.

Als een stel gijzelaars luisterden we met z’n allen hoe Bitcoin Martin opschepte over zijn huwelijksreis: een reisje door Europa in zijn spiksplinternieuwe Tesla. Vanwege corona want ze waren liever naar de Bahama’s gegaan. Nadat hij ons achtenzestig foto’s had laten zien van zijn auto, vertelde hij uitgebreid over de uitstekende restaurants waar ze onderweg hadden gedineerd. Ondertussen keek zijn vrouw alsof ze dit allemaal voor het eerst hoorde. Het zou me niets verbazen als zij de hele reis vastgebonden in de achterbak had gelegen.

Over twee dagen zouden Thirza en ik aan onze eigen roadtrip beginnen. Mijn vader had verteld dat je in Finland overal maximaal 80 km/u mocht. Werd je gepakt was de boete afhankelijk van je inkomen.

Ik vroeg Martin of dit klopte.

‘Jazeker,’ lachte hij. ‘Laatst heb ik nog een boete gehad van bijna duizend euro...’

‘WHÁÁÁÁT!!!?’ Haar ogen spoten vuur. Blijkbaar zat zijn vrouw hier toch niet tegen haar wil. Ik had al half verwacht dat ze me in een onbewaakt moment een servet toe zou schuiven waar “help me” op stond geschreven.

‘Why did you not tell me?!’

Martin wuifde het weg. ‘Don’t worry about it, honey. It’s my money, not yours.’

Thirza en ik keken elkaar aan.

Er volgde een felle uitwisseling in het Fins. Met mijn culturele belangstelling had ik een relatiecrisis veroorzaakt. Ten slotte haalde ze haar telefoon tevoorschijn en zette het woedend op een appen. Haar moeder misschien of een vriendin om te vertellen wat hij nú weer voor vreselijks had gezegd.

‘Sorry,’ zei ik voorzichtig tegen Martin. ‘I didn't mean to...’

Hij knikte om me het zwijgen op te leggen en nam een slokje champagne. Aan een tafel verderop werd ergens hard om gelachen.

Ondanks de wagenwijd openstaande ramen, was het hier net een Finse sauna. Een voor een maakte ik de knoopjes van mijn hemd los. Ik had verwacht dat Finland permanent een onder sneeuw bedolven toendra zou zijn maar niets bleek minder waar. ‘s Zomers is het daar net zo warm als bij ons. Misschien nog wel warmer.
De sfeer aan tafel werd nog altijd gedicteerd door de twee zwijgende grootmachten in ons midden. Bitcoin Martin keek op zijn telefoon. Aan de overkant keek zijn vrouw alsof ze iedereen wilde wurgen en alles in de fik wilde steken. Om haar vinger glinsterde de ring die hun prille verbintenis bezegeld had. Het verbaasde me dat ze nog niet was weggelopen. Zowel van deze tafel als van hem.

Snel vroeg ik of er iemand wel eens een eland had gezien?

‘Zo vaak,’ antwoordde Woeste Willem terwijl hij achterover ging zitten. ‘Bij ons in het Noorden stikt het ervan.’ Vorig weekend waren ze met hun bootje gaan varen en hadden ze er nog eentje voorbij zien zwemmen.

‘Kunnen ze zwémmen?’ hoorde ik mezelf vragen. Er waren weinig dingen die me op dat moment minder konden schelen. Voor mijn part spoten ze vuur.

Aan de andere kant van de zaal stonden de twee zussen van de bruid op. Een van hen nam de microfoon en vroeg of alle buitenlandse gasten hun hand op wilden steken.

Aarzelend deden Thirza en ik wat ons werd verlangd. Met onze armen in de lucht werden we aangestaard door honderd vreemde gezichten. Het deed me denken aan zo’n moment in een horrorfilm waarop ineens alles en iedereen stilvalt en z’n hoofd jouw kant op draait. Her en der maakten zich nog een paar buitenlanders bekend. Wat nu? Zouden we moeten afwassen?

Het verzoek bleek praktisch van aard. Alle niet-Finnen kregen een A4'tje uitgereikt met daarop de Engelse vertaling van de speech die ze voor gingen lezen.Wanneer mensen iets van een papiertje op gaan lezen, word ik altijd een beetje moe. Mijn gedachten dwalen af, ongeacht welke taal.

Toen het bruidspaar in de kerk elkaar hun geloften voorlas, keek ik dan ook niet op mijn blaadje. Ik verstond er niets van en toch begreep ik wat ze zeiden. Het was wat ze in de theaterwereld waarachtig noemen. Alleen was dit geen toneel. Dit was echt. Al snel raakte het echtpaar zo in vervoering van hun woorden dat ze beiden begonnen te huilen. Om me heen waren er toen al een hoop mensen aan het snikken onder wie mijn vriendin. Tot dan toe begreep ik nooit waarom mensen huilden bij bruiloften.

Ik keek weer naar voren, naar twee mensen die van elkaar hielden, écht van elkaar hielden en bij elkaar wilden blijven tot de dood hen zou scheiden.

En opeens voelde ik een brok in mijn keel. Met tranen in mijn ogen zag ik hoe ze elkaar het ja-woord gaven en elkaar toen mochten kussen.